Bir tornet yapma

Tornetin boyutları uzunluk olarak yaklaşık 1,2 ila 1,5 metre ve genişlik olarak yaklaşık 75 cm'dir. Yükseklik, tekerleklerin çapı tarafından belirlenir. Tekerlekler ne kadar büyük olursa, yerden o kadar yüksekte olursunuz. Boyutlar ayrıca torneti kimin kullanacağına da bağlıdır. Kendi tercihlerinize uyacak boyutu seçebilirsiniz. Aynı durum şasi, tekerlekler, direksiyon sistemi, fren(ler) ve koltuk için kullanacağınız malzemelerin seçimi için de geçerlidir.

Tornetiniz için aynı çapa sahip dört tane tekerleğe ihtiyacınız olacaktır. Kendin-yap mağazalarında, örneğin el arabaları için kullanılanlar gibi farklı türde tekerlekler bulabilirsiniz. Ayrıca eski bir bebek arabasının ya da çocuk bisikletinin tekerleklerini de kullanabilirsiniz. Bazen tekerleklerin çapına uyacak doğru ebatta metal akslar bulmak zor olabilir. Eski korkulukları ya da çit direklerini kullanabilir ya da bir kendin-yap mağazasından metal çubuklar bulabilirsiniz. Biz, 360 mm çapa sahip el arabası tekerlekleri ile 20 mm çapa sahip akslar kullanacağız. Tornetin tekerlekleri, rondelalar ve çatal pimler ile sabitlenir.

20 mm çapa (ve 750 mm uzunluğa) sahip metal akslara sekiz tane 5 mm delik delin. Ortadan başlayarak, sola ve sağa doğru aralarında 100 mm boşluklar bulunan delikler açın. Bu delikler aksları tornetin ön ve arka traverslerine sağlam bir biçimde vidalamanıza olanak verecektir. Aksın uçlarına, tekerlekleri sabitleyecek çatal pimler için iki delik delin. Bu delikler arasındaki mesafe tekerlek göbekleri + tespit rondelaları + serbest boşluğun genişliğine bağlı olacaktır.

Bizim seçtiğimiz el arabası tekerlekleri 360 mm çapa, 85 mm lastik genişliğine, 20 mm aks uç deliğine ve 75 mm göbek genişliğine sahiptir. Bu durumda çatal pimlerin takılacağı iki delik arasındaki mesafe: 75 mm + 2x 3 mm rondela kalınlığı = 6 mm + 2x her iki tarafta 2 mm serbest boşluk = 4 mm, yani toplam 85 mm olacaktır. İç çatal pim ile arka travers arasındaki boşluk, her iki tarafta yaklaşık 10 mm kadardır.

Ön (direksiyon) ve arka traversler, 45 x 120 mm kalınlığa ve 540 mm boya sahip kalaslardan yapılır. Bu kalasları her ikisinin ortasında, metal aksı tutmak için bir oyuk vardır. Bu oyuk 20 mm genişliğinde ve 15 mm derinliğindedir ve kalasın tamamı boyunca uzanır. Kalasa iki paralel kesik açmak için 15 mm derinliğe ayarlanmış bir daire testere kullanın. Bu kesikler, oyuğun kenarlarını oluşturur. Ardından, bir iskarpela kullanarak oyuğun iki testere çizgisi arasındaki geri kalan kısmını keserek çıkarın. Bir dik frezeniz varsa, oyuğun açılması çok daha kolay olacaktır. Bunun ardından arka aksı arka traversin ortasına sağlam bir biçimde vidalayın.

Ardından tornetin ön tekerlek aksını aynı şekilde birleştirin, ancak bunu yapmadan önce ilk olarak 12 ya da 16 cm uzunluğa sahip bir M12 cıvata takmanız gereklidir. Ön (direksiyon) traversin ortasına 12 mm'lik bir delik delin. Ardından, 20 mm'lik bir matkap kullanarak M12 cıvatanın başı için yaklaşık 30 mm derinliğinde bir girinti açın.

1. Montaj sırasında cıvatanın dönmesini önlemek için, M12 cıvatanın başını 30 mm derinliğindeki girintinin içine sıkıca çakın.
2. Ardından metal aksı ön (direksiyon) traversin ortasına yerleştirin.
3. Son olarak aks donanımını sağlam bir şekilde birbirine vidalayın.

Tornetin ön ve arka aksları arasındaki mesafe sabit değildir, ancak ön (direksiyon) traversin kolayca dönebilmesi için yeterli yer olmalıdır. Ardından, 150 cm uzunlukta bir şasi yapmak için 220 mm genişliğe sahip geniş bir tahta kullanacağız. Ahşap malzeme hava koşullarına karşı daha yüksek dayanıklılığa sahip olduğundan, kompozit malzeme kullanmayacağız. 12 mm'lik bir matkap kullanarak, ön taraftan 18 cm'lik bir mesafeye ön (direksiyon) traversin cıvatasını takacağınız bir delik delin. Ardından arka traversi tornetin arka tarafının altına sabitleyin.

Ön (direksiyon) travers, daha önce belirtilen 12 mm cıvata ile tornetin şasisine dönebilecek şekilde takılır. Bu cıvatanın üst kısmında vida dişi olmayan bir kısım vardır. Şüphesiz ön (direksiyon) traversin serbestçe dönebilmesi için biraz serbest boşluk olması gereklidir. M12 cıvatanın üzerine iki büyük metal rondela takın ve rondelalar ile cıvata arasına biraz gres sürün. M12 cıvatanın dışarıya çıkan ucunu şasideki delikten geçirin, cıvatanın dişli ucuna metal bir rondela koyun ve iki tane M12 altıgen başlı somun takın. Ayrıca, titreşim nedeniyle gevşememeleri için kendi kendine kilitlenen Naylon somunlar da kullanabilirsiniz. Doğru boyutta iki anahtar ya da bir kurbağacık kullanarak somunları zıt yönlerde sıkın.

Metal aksın her bir ucundaki iki delik, tekerlekleri iki tane rondela ile birlikte yerlerine sabitlemek için çatal pimleri takmanıza olanak verir. Tekerleklerin serbestçe döndüğünden emin olun, aşırı aşınmayı önlemek için aksların her iki ucuna biraz gres sürün. Bir kaç hafta sonra biraz daha gres sürmek iyi bir fikirdir. Havalı lastikler kullanıyorsanız, tekerlekleri siboplar iç tarafta kalacak şekilde takmak en iyisidir.

Tornetinize güzel bir koltuk takmak iyi bir fikirdir ve bu koltuğu yapmak gayet kolaydır. Koltuğun kendisi için 50 cm uzunluğunda beş tane tahtaya, arkalığı için ise aynı uzunlukta dört tane daha tahtaya ihtiyacınız olacaktır. Koltuğun alt tarafında her iki tarafa aynı genişlikte ve kalınlıkta ve yaklaşık 45 cm uzunluğunda iki tane tahta daha vidalayın. Bu tahtalar koltuğu şasiye sağlam bir şekilde vidalamamıza olanak verir. Dört tane tahtadan oluşan arkalık, koltuğun arka tahtasına belirli bir açıyla takılır. Ardından yaklaşık 60° açıya sahip iki tane üçgen parça hazırlamanız ve bunları hem arkalığın tahtalarına hem de şasinin arka kısmına vidalamanız gereklidir. Koltuğu daha rahat bir hale getirmek için, üzerine bir minder de koyabilirsiniz!

Ön (direksiyon) travers için durdurucu, şasinin alt tarafına takılır. Bu durdurucu bir güvenlik durdurucusu görevi görür ve ön aksın şasiye doğru çok fazla dönmesini önler, aksi halde tornet devrilebilir ya da ayak yaralanmalarına neden olabilir.

Fren, hareketli bir kalastan yapılır; fren kalasının çok hızlı aşınmaması için ucuna oyuklar açılır ya da bir otomobil lastiği parçası takılır.

Fren kalasını sağlam bir şekilde şasiye vidalayın. Bunu sağ ya da sol tarafta yapabilirsiniz. Fren kalasını geriye doğru çektiğinizde zemine bastırır, böylece torneti yavaşlatır. Frenleme kuvvetine dayanması için şasiye bir takviye takozu takmak iyi bir fikirdir.

En basit direksiyon sistemini yapmak için, ön (direksiyon) traversin en sağ ve en sol uçlarına direksiyon ipinin takılacağı iki yatay delik delinir. Bu delikleri, aksın üst tarafından ve ön tarafının ortasından geçecek bir açıyla delin. Şüphesiz direksiyon ipini iki tane delikli cıvata kullanarak da takabilirsiniz. İplerin ucundaki düğümlerin, ipin deliklerinden çıkmasını önleyecek kadar büyük olduğundan emin olun. İpin üst tarafına, sürücünün elini kesmesini önlemek için kısa bir tahta parçası takın.